ΚΥΘΗΡΑ

Φωτογραφίες θαλασσινές και τοπία. Το υγρό στοιχείο και τα ερείπια – σημάδια μιας ανθρώπινης παρουσίας που πέρασε κάποτε, δοκιμάστηκε στον μύθο και την πραγματικότητα, αναμετρήθηκε με τα στοιχεία της φύσης, δημιούργησε και στη συνέχεια εγκατέλειψε…Η ανθρώπινη απουσία δεσπόζει, καθώς αποτελεί συνειδητή επιλογή της φωτογράφου. Τα “Κύθηρα” μαγνητίζουν το φακό στις στιγμές εκείνες της φύσης και του φωτός που αναδύουν σιωπή. Αναζητούν το μύθο της ψυχής του νησιού, στέκονται στην ιστορία ξεφυλλίζοντας γραπτές πηγές περιηγητών και χρονικά ιερέων, ζητούν επίμονα να αναδυθούν στην επιφάνεια.
“Φτάνουν, πλησιάζουν, γλύφουν ερωτικά τα θεία κύματα, που χατρίζουν την ημέρα στα Κυθέρεια… Αλλά τι λέω: Μπρος μας επί του ορίζοντα αυτή η ασημόχρυση ακτή των εμπόρφυρων λόφων που μοιάζουν με σύννεφα είναι αυτή η νήσος της Αφροδίτης, τ΄ αρχαία Κύθηρα με τις πορφυρές ακτές. Κυθείρη πορφυρούσα… Σήμερα η νήσος λέγεται Τσιρίγο και ανήκει εις τους Άγγλους…” Το απόσπασμα από κείμενο του Geradrd de Nerval δίνει το στίγμα των φωτογραφικών επιλογών της Τζέλης Χατζηδημητρίου: Το Τσιρίγο με τις “σπηλιές που καταδύονται στους θυελλώδεις καιρούς τα κύματα”, “την έρημον όψιν της νήσου”, τους γκρεμισμένους τοίχους των παρατημένων σπιτιών, “την μικράν εκκλησίαν των Μερτιδίων”, απ΄ την οποία “επήραν ό,τι ηύραν … οι πειραταί οι λεγόμενοι Αλιτζερίνοι”. Το βιβλίο είναι αποτέλεσμα της συναρπαστικής γνωριμίας της Τζέλης Χατζηδημητρίου με τα Κύθηρα. Οι εξορμήσεις της στα απρόσιτα μέρη του νησιού όπου η ιστορία παρέμενε χαραγμένη στους πέτρινους τοίχους και τις απάτητες ακρογιαλιές, μακριά από την επιρροή της σύγχρονης ζωής, της έδειξαν το δρόμο για την ανέγγιχτη ψυχή των Κυθήρων. Ο χειμώνας με τους δυνατούς αέρηδες, η άνοιξη στον Καραβά και στα Μητάτα δημιουργούν εικόνες που συναντούν εκείνες των σβησμένων τοιχογραφιών. Δίπλα τους μοναδικές αρχιτεκτονικές φόρμες και ανεπανάληπτα τοπία. Και πάνω από όλα, τα χρώματα της θάλασσας και των βράχων, κρυμμένες παραλίες, θαλασσινές σπηλιές, ένα μπλε βαθύ κι ο αφρός της θάλασσας ολόλευκος γεννά την Αφροδίτη και αναβιώνει το μύθο. Τα κείμενα των περιηγητών και τα χρονικά των ιερέων αφήνουν τον αναγνώστη να φανταστεί το ταξίδι του De Nerval, να μάθει για το ναυάγιο του Μέντορα και τη Γαλλική Επανάσταση μέσα από την καθημερινότητα των Κυθηρίων εκείνης της εποχής. Η μουσική της Μαρίζας Κωχ, πρόλογος σε αυτό το βιβλίο, αγκαλιάζει τις εικόνες σαν τα σύννεφα που τυλίγουν το νησί για να κρύψουν τη γύμνια της Αφροδίτης και τους μυστικούς της έρωτες. Η “Fata Morgana”, ο αντικατοπτρισμός του Καββαδία και η συναρπαστική μελοποίηση της Μαρίζας Κωχ οδηγούν τον αναγνώστη στον αιώνιο μύθο των Κυθήρων.